خلاق و ابداعی

عید قربان آغاز اصالت انسان

اگر امروز نزد ما آدمیان انسان موجودی شریف، حقوق مند و اصیل است، اصالت انسان مسیر تاریخی بس طولانی و  دشواری را پشت سرگذاشت.

این اتفاق نه چندان ساده، در چند مرحله صورت گرفت.

در ایام دور بخش بزرگی از جمعیت انسانی در تملک خدایان بود.

رفته رفته قربانی کردن انسان در پیشگاه خدایان و در معابد معبودان به امر عمومی و یک آئین مقدس تبدیل شد. 

منزلت و حیات آدمیان در ردیف منزلت و حیات سایر حیوانات شمرده می شد.

تنها جمع اندکی واجد شرافت و منزلت بودند.

شرافت و منزلتی که بطور موروثی به یک طبقه مسلط و وابسته به اربابان و خدایگان تعلق داشت.

از میان خدایگان و اربابان تنها یک خدا بود که از ذبح شدن انسان جلوگیری کرد.

خدایی که سلسله مراتب اربابی را انکار کرد و به آدمی حرمت تازه ای بخشید.

این خدا، خدای ابراهیم بود.

اصالت و اصیل شماردن انسان، مقابل نشاندن او و برابر نشاندن انسان در برابر خدای ابراهیم نبود، بلکه مقابل نشاندن شرافت انسان در برابر شرافت موروثی اربابان بود.

این اصالت از آن زمان آغاز شد که به ایده ذبح انسان در معابد خدایان و اربابان پایان داده شد.

ابراهیم نخستین پیام آور پایان ذبح انسان بود.

آن زمان که خداوند به ابراهیم امر کرد که از ذبح فرزند خود به درگاه خدا و و یک خدای اصیل و واقعی چشم بپوشد.

اگر حرکت ابراهیم گام نخست در اصیل شماردن انسان بود، اما اصالت انسان زمانی کامل شد، که او در برابر صاحبان قدرت موجودی مستقل و آزاد تفسیر شد.

در حقیقت اصالت انسان در پرتو دو انقلاب بزرگ سامان گرفت.

در انقلاب نخست، بدن انسان از تملک خدایان آزاد شد و در انقلاب دوم اندیشه او.

اکنون تا رهایی کامل انسان به یک انقلاب دیگر نیاز است.

هنوز سایه قدرت در اشکال مختلف بر سر انسان سنگینی می کند.

هنوز آدمیان در بند و زندانی اشکال مختلف قدرت هستند.

اکنون عید قربان را با این نگاه جشن بگیریم و بر یکدیگر مبارک بگوییم، که امید رهایی انسان را از زندان قدرت، به اندیشه راهنمای عمومی تبدیل کنیم.

دکتر احمد فعال

جامعه شناس

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا