یووال نوح هراری در کتاب «انسان خردمند» توانایی ساخت ابزار را یکی از تمایزات انسان با سایر جانوران برشمرده و معتقد است که این تفاوت یعنی ابزارسازی باعث برتری و حیات طولانی تر انسان خردمند نسبت به دیگر جانداران شده است.
البته هراری از نقش همکاری افراد در ابزار سازی غافل نمی ماند و معتقد است انسانها در طول تاریخ توانایی ساخت ابزار و غلبه بر مشکلات و سختی ها را به مدد همکاری افراد به دست آورده اند و ساخت بناها و کاخ های تاریخی، معابد، ساخت موشک های قاره پیما و … بدون همکاری تعداد زیادی از انسان ها امکان پذیر نبوده است.
می توان گفت همکاری انسان ها در طول تاریخ علاوه بر پیامدهای فوق موجب ادامه حیات گروه ها و جوامع و حل مشکلات پیش روی آنان نیز بوده است.
به نظرم همکاری یکی از نیازهای ضروری برای حیات یک جامعه است. به عبارت دیگر بدون همکاری افراد ادامه حیات یک گروه و یا یک جامعه به سختی امکان پذیر است.
بنابراین یکی از پیش شرط های تشکیل گروه ها و ادامه حیات و پویایی آنها توجه به همکاری بین اعضای آن گروه است.
معتقدم تفاوتی بین فقدان همکاری در گروه های کوچک و بزرگ وجود ندارد.
عدم همکاری در گروه های کوچکتر مانند گروه های شغلی، نهادی، صنفی و دوستانه نیز منجر به ضعف در کارکرد می شود و آنها را در معرض خطر نابودی قرار می دهد.
به نظرم توانایی همکاری افراد برای دستیابی به اهداف و همچنین حل مشکلات درون گروهی خود علاوه بر ادامه ی حیات اجتماعی گروه منجر به اعتلای شخصیتی و رشد افراد نیز می شود.
افراد می توانند با همکاری مشکلات احتمالی درون گروهی را با تدبیر و تامل حل کنند و در آینده از فرایند حل مشکل تجربه ای بیاندوزند.
به نظرم از ویژگی هایی دیگر یک گروه پویا همکاری بین اعضا و توانایی حل مشکلات و برون رفت از چاله ها و معضلات است.
با وجود همکاری بین اعضای گروه های کوچکتر و تمرین آن در سطوح پایین تر جامعه می توان به همکاری در سطوح بالاتر جامعه نیز امیدوار بود.
در نهایت می توان از مقام انسان انتظار داشت همانطور که در طول تاریخ با استفاده از همکاری دست به ابزارسازی و ساخت و ساز بناهای بزرگ و … بزرگتر زده است، در سطوح پایین تر نیز با استفاده از همکاری به مشکلات درون گروهی و اجتماعی خود نیز توجه کند و بر آنها پیروز شود.
