مروری بر بیم و امیدها در سال ۱۴۰۰ را با این شعر آغاز کنیم.
نوروز که هرچمن، دل افروز بود نقش گل و خار عبرت آموز بود
گرجامه به جان زمعرفت نو گردد هرروز به دل نشاط نوروز بود
قرن چهاردهم پرتلاطم ترین وقایع تاریخ ایران رخ داده است.
این سال ها و آنچه پیش روست، بخش اعظم عمر نسل ما را در خود جای داده است، مهم ترین وقایع این قرن که هر کدام در نوع خود قابل تحلیل و مطالعه جدی هستند عبارتند از:
انحلال سلطنت قاجار،
شروع سلطنت پهلوی اول و دوم،
اشغال ایران در جنگ دوم جهانی،
ملی شدن صنعت نفت،
استقلال بحرین از ایران،
انقلاب اسلامی ایران،
شروع بحران در روابط ایران و آمریکا با اشغال سفارت،
وقوع جنگ تحمیلی،
زمین لرزه های رودبار و منجیل، بم، طبس،کرمانشاه …،
وقایع کوی دانشگاه، اعتراضات ۸۸، اعتراضات آبان ۹۸، هدفمندی یارانه ها، آزاد سازی بنزین، ظهور تهدید طالبان و داعش، جنگ اول و دوم خلیج فارس، بهار عربی، حوادث و سوانح جاده ای، پلاسکو، معدن و سیل گلستان و لرستان، ترور بزرگان و دانشمندان ایرانی، و از همه جنجال برانگیزترین آنها تحریم های بین المللی، برجام و سپس کرونا ویروس.
به هر حال، غرض از این مطالب مروری بر سرگذشت پرفراز و نشیب ایران عزیز و ملت بزرگ ماست.
به نظر می رسد که سال ۱۴۰۰ و پس از آن بیشتر از هر زمان دیگر با مناقشات مربوط به برجام و کرونا مرتبط شود.
اگر قرن ها بعد، این وقایع را مورد مطالعه قرار دهیم، قطعاً با نتایج شگفتی مواجه می شویم.
اما مهم ترین نکته در این ارتباط، خرد ستیزی تاریخی ماست، جایی که به جای اولویت دادن به منافع ملی و مصالح آیندگان، مسائل فردی تعیین کننده این مسیر تاریخی شده است.
تعجب بیشتر این است که هرچه جلوتر می رویم به جای غلبه عقلانیت، هیجانات و عواطف بر سیاست ها و رفتار غالب می شوند.
به هرحال شروع سال ۱۴۰۰ می تواند نوید بخش بارقه های امید و آرامش برای نسل آینده باشد، یا شروع نزاعی دوباره با سرنوشت.
آنچه بر این مناقشه تاریخی سایه می افکند فقدان تعریفی از منافع ملی است.
پس اولویت اصلی اجماع نخبگانی جهت بازتعریف جایگاه ایران در دنیای کنونی و طراحی چشم اندازی قابل تحقق مطابق با قابلیت انعطاف پذیری است.
قطعاً نسل آینده تحمل درک و پذیرش وقایع مشابه ۱۰۰ سال گذشته را ندارد.
به قول نظامی، این زمان ایران نیاز به فرزندان سپه شکنی دارد که مطابق زمانه خویش جسور، عالم و درد اندیش باشند.
امید است که سال ۱۴۰۰ شروع دوره نوینی از خردورزی و به قول دکتر فرهنگ رجایی، عقل جهانداری برای اعتلای ایران سرافراز باشد.
