علمی پژوهشی

جامعه شناس حرفه ای مغلوب عاملیت نمی شود

عاملیت یعنی تعیین کنندگی که به دو نوع فردی و ساختاری تقسیم می شود.
عاملیت فردی؛ وقتی «جمع» یعنی «باهم بودن» و «در کنار هم بودن» از انتخاب ها و تصمیمات فردی تاثیر می گیرد و دوام می آورد. زمانی که تصمیمات و اقدامات فردی، محور امور جمعی قرار دارند و آنها را صورت بندی می کنند و سامان می بخشند.
عاملیت ساختاری؛ زمانی است که سیستم و ساختارها عامل «باهم بودن» و «در کنار هم بودن» را تعیین می کنند و موجب حفظ آن می گردد. عاملیت ساختاری یعنی موقعیت ها و شرایط مستولی می شوند و امور را به دست می گیرند و افراد صرفاً اشغال کننده جایگاه ها هستند و مقتضیات آنها را به سرانجام می رسانند.
شاید بدیهی به نظر برسد که سازوکارهای اختیاری به عاملیت فردی ارجاع دارند و عاملیت ساختاری نیز سازوکارهای اجباری و فشارهای جمعی را نمایندگی می کنند.
اما، چنین نیست!
نوع عاملیت ها (فردی – ساختاری)، به درجه گشودگی «جمع» وابسته هستند. میزان گشودگی به دو طیف اصلی «باز – بسته» تقسیم می شود.
تعامل باز؛ فرصت و امکان، موقعیت و شرایط، ابزارها و شیوه های ... زیادی برای ارتباط در اختیار است.
تعامل بسته؛ افراد «جمع» در چهارچوب تعاملات جمعی خویش محصور شده اند و ارتباط آنها با «جمع» های دیگر، حداقل است.
لذا، «جمع» با درجه گشودگی باز، امکان بیشتری را برای عاملیت فردی فراهم می نماید و «جمع» دارای تعامل بسته به عاملیت ساختاری می انجامد.
اینجاست که جامعه شناس حرفه ای قادرست بر عاملیت غلبه کند و تصمیمات را به تایید و اجرا برساند.
بله، این جامعه شناس حرفه ای است که مغلوب نمی شود، چرا که راه نفوذ به درون عاملیت را می داند و از آن استفاده می کند.1 . . .

محتوای ویژه

این مقاله محدود برای اعضای ویژه می باشد

با تهیه اشتراک به این مطلب دسترسی خواهید داشت

تهیه یا تمدید اشتراک

ورود برای اعضا

دکتر منیژه نویدنیا

دکتری جامعه شناسی. نظریه پرداز و محقق. نویسنده اولین کتاب امنیت اجتماعی در ایران، معرف جامعه شناسی تحلیلی با نگارش شش جلد کتاب، استاد دانشگاه و موسس سایت جامعه شناسان جوان

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا