شرط اولیه ایجاد مشارکت اجتماعی اعتقاد به وجود آزادی و برابری در بین انسان‌ها است.
ما نمی‌توانیم «جزیره‌ای» به پدیده‌ی ایجاد مشارکت اجتماعی نگاه کنیم، یعنی نمی‌شود در خانواده، آزادی باشد اما در جامعه نباشد. باید در سطح کلان دید که آیا در یک جامعه‌ای که دعوی مشارکت‌جویی دارد، آزادی و برابری وجود دارد یا خیر؟ …
اگر در یک جامعه؛
فرهنگ سیّال
فرهنگی که تن به تعامل ندهد، وجود نداشته باشد
شرایط ایجاد مشارکت اجتماعی فراهم نیست
اگر یک فرهنگ، فرهنگ‌های دیگر را « مهاجم» قلمداد کند
وارد تعامل جهانی نشود
رویکرد دیالکتیکی به عناصر فرهنگی‌اش نداشته باشد
شرایط ایجاد مشارکت اجتماعی فراهم نیست
اگر جامعه آماده‌ی پذیرش عناصر مخالف خود نباشد
سنتزی را برنتابد
سخن گفتن از آزادی در آن جامعه، «مهمل» است.
بدیهی است که «آزادی» در هر جامعه‌ای در بستر فرهنگی اش شکل می گیرد و افسار گسیخته نخواهد بود اگر فرهنگ آن جامعه، دامن گستراند و اهل تسامح باشد، والا آزادی هم افسار پاره می‌کند …
شرط دوم برای تحقق مشارکت، شیوع این آگاهی است که: « مشارکت، یک حق است…».
شرط سوم برای تقویت مشارکت شهروندان، «فرآیندی» دیدن آن است. اگر «مشارکت» را در یک بستر مرتبط با اجزای دیگر جامعه نبینیم، «مشارکت»، سطحی است و به نوعی آب در هاون کوبیدن است …
شرط چهارم ایجاد مشارکت اجتماعی این است که آن را ماهیتاً و جوهراً، «عمیق» و نیز «گسترده» بدانیم. اگر این‌گونه نباشد، علایق افراد و استعداد شهروندان، کشف و درک نمی‌شود و از خودبیگانگی در جامعه تشدید می‌شود …
تاکید می‌کنم؛ تقویت میل به مشارکت اجتماعی در افراد در سطح «خُرد» زمانی معنادار و دارای کارکرد می‌شود که در سطح کلان به ساختارها و ابتدا به ساختار سیاسی توجه شود.
اگر شرایط کلی، مهیا شود آن وقت می‌توان در سازمان ها به تقویت میل به مشارکت‌جویی دست زد، والا گرفتار دور باطل می شویم.
