در وصف اخلاق فراتر از ایدئولوژی می توان گفت:
در ليلة‌المبیت، پیامبر (صلوات‌الله) پنهانی از مکّه به مدینه کوچ کرد و علی علیه‌السلام در بسترش خوابید تا رفتنش به چشم دشمنانی که قصد جان شریفش را کرده بودند، نیاید.
به هنگام عزیمت، آن حضرت به امام علی سپرد که پس از هجرتش امانت‌هایی که مردم به او سپرده بودند را به آنان برگرداند.
امانت‌های همان مردمانی که پشت در کمین کرده بودند تا پیامبر خدا را به قتل برسانند.
رسول خدا، به بهانه کفر و بدخواهیِ قریش اموال‌شان را تصاحب نکرد و در حق‌شان رفتاری غیراخلاقی انجام نداد.
این تنها یک نمونه از اهتمام ایشان به اخلاقی است که تعلیم می‌داد.
به شهادت تاریخ، آن حضرت هیچ چیز را فراتر از اخلاق ندانست و به بهانه پاسداری از هیچ عقیده و یا ایدئولوژی‌ای در حقّ مخالفان خود بی‌اخلاقی نکرد.
به آن‌ها دروغ نگفت؛ حقیقت را از آن‌ها نپوشانید؛ آن‌ها را از خود نراند.
او هیچ وقت خود را بالاتر از اخلاق ننشاند و هیچ اصلی از اخلاق را بر اقتدار شخصی‌اش بنا نکرد.
او قصد داشت که جامعه‌ای اخلاقی بنا کند و نیک می‌دانست که اگر هر چیز، حتّی حکومت نوسازش را فراتر از اخلاق بداند، آن‌وقت باید از آرمانِ خود دست بکشد.
بزرگ‌ترین ستم به پیامبر اکرم صلوات‌الله و آموزه‌های اخلاقی‌اش این نیست که به تعالیم وی اصلی افزوده و یا از آن‌ها اصلی کم شود؛ بلکه آن است که چیز و یا چیزهایی بر اصول اخلاقی مورد نظرش مقدّم شود.
ستم بزرگ آن است که افراد، گروه‌ها، حکومت‌ها، و فرقه‌ها خود را مهم‌تر از اخلاقی بدانند که او بنا کرد.
برای کسانی که به دنبال ساخت جامعه‌ای دینی و اخلاقی هستند، هیچ چیز نباید از دین و اخلاق مهم‌تر باشد.
