علمی تحلیلی

شبکه های مجازی؛ قرارها و فراخوان ها

هرازگاهی شبکه های مجازی مانند تلگرام، فراخوان هایی را برای گردهمایی افراد در مکان هایی خاص اعلام می کنند.

سؤال این است که این گونه فراخوان با چه هدفی صورت می گیرد؟

در پاسخ می توان به عامل نیازها در دو شکل موجه و غیرموجه اشاره داشت.

الف) نیازهای موجه

در زمینه شکل گیری قرارهای تلگرامی و تجمع های شبکه های مجازی می توان عنصر نیاز را به تحلیل های اجتماعی وارد کرد.

شناخت این نیازها، به خصوص در قشر جوان و توجه به رفع آنها ضروری است.

اولویت بندی رفع نیازها به الزامات مختلفی مانند

ارزش های اجتماعی

برنامه ریزی های فرهنگی

سیاست های کلان

وضعیت بودجه و اعتبارات اجتماعی و فرهنگی بستگی دارد.

چنانچه این نیازها به درستی شناسایی نشود یا به دلایل مختلف موجه یا ناموجه به رسمیت شناخته نشود، انباشتی از نیازهای فروخفته در طول زمان در بین اقشار مردم تجمیع می شود.

این نیازها به دو طریق در رفتارهای اجتماعی نمود دارد؛

یکی شکل گیری انبوه خلق و دیگری شکل گیری جنبش های اجتماعی.

انبوه خلق زمانی شکل می گیرد که نیازهای رفع نشده افراد به دلایلی مانند

عدم هماهنگی با نیازهای مشروع

تضاد با آرمان ها و هنجارهای اجتماعی و فرهنگی

از سوی مردم و مسئولان مورد بی توجهی قرار گرفته است.

این نوع عدم توجه به نیازها را می توان بی توجهی موجه نامید.

در چنین شرایطی تنها راه بازنمایی نیازها، به راه انداختن تجمع هایی برای به رسمیت شناساندن آن ها هر چند از راه های غیرقانونی و غیرعرفی است.

ب) نیازهای غیرموجه

ذات انبوهِ خلق طوری است که به واسطه سه عنصر احساس شکست ناپذیری، تقلید و تلقین پذیری حاد، رفتار تجمع کنندگان شکل گرفته و پیش بینی ناپذیر می شود.

این سه عنصر، ترس از مجازات را در افراد تضعیف می کند.

زمانی که نیازهای مطرح شده از سوی یک قشر اجتماعی مشروع و برای اکثریت جامعه قابل دفاع بوده و گذشت زمان نیز طرح این مطالبات را از خاطر افراد پاک نمی کند، این نیازها به نظر مشروع بوده و عدم توجه به این نیازها، بی توجهی ناموجه خواهد بود.

چنین گروه هایی بتدریج به گروه هایی منتقد تبدیل خواهند شد که از هر طریق سعی در بیان خواسته های خود دارند.

چنین گروه هایی از شبکه های اجتماعی به مثابه وسیله ای برای طرح مطالبات خود در سطح عمومی و تلاش برای کسب وجهه و موجه سازی فعالیت های خود سود جسته و در درازمدت، زمینه لازم برای شکل دادن به یک جنبش اجتماعی را در فعالیت های خود فراهم می کنند.

انتظار می رود، جوامع بتوانند دو نوع نیازی را که زمینه دو نوع حرکت متفاوت در افراد را ایجاد کرده و تجمع های متفاوتی را به وسیله آنان سازماندهی و اجرا می کند، شناسایی کرده و با اتخاذ تدابیری مبتنی بر عقلانیت منبعث از پژوهش علمی، بتوانند به نحو شایسته ای با آن برخورد کنند.

دکتر داود ابراهیم پور

دکترای جامعه‌شناسی ، استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا