فروشگاه های زنجیره ای؛ کمک به رفاه اجتماعی یا گسترش سرمایه داری؟
طی سال های اخیر فروشگاه های زنجیره ای بسیاری با اسامی و برندهای مختلف و با تعداد شعب بالا در شهرهای بزرگ تاسیس شده اند.
اختلاف قیمت محصولات ارائه شده در فروشگاه های زنجیره ای نسبت به فروشگاه های کوچک درصد بالایی از مردم را ترغیب به خرید از فروشگاه های بزرگ کرده است.
اما، متاسفانه افزایش قیمت کالاها در یک دهه اخیر که دو مرتبه در سال های ۹۱ و ۹۷ به دلیل سقوط ارزش پول ملی و فروپاشی اقتصادی ناشی از آن شکل گرفته، سبب شده است که فروشگاه های زنجیره ای بزرگ، کمک چندانی به رفاه اقتصادی خانواده های ایرانی نداشته باشند.
از سوی دیگر، ارزش مالی سرمایه های اقتصادی فروشگاه های زنجیره ای و بکارگیری تعدادی از کارگران شاغل در این فروشگاه ها که در ازای دریافت مبالغی محدود مشغول فعالیت هستند، شکل جدیدی از نظام سرمایه داری را به وجود آورده که روند فوق تنها باعث تقویت قدرت اقتصادی این نظام سرمایه داری گشته است.
بر این اساس مناسبات اقتصادی شکل گرفته از فروشگاه های بزرگ و تولید ثروت برای صاحبان سرمایه و اثرات آن بر کارگران شاغل در آنها و تأثیرات منفی آن ها بر اقتصاد دیگر فروشگاه های کوچک، بیشتر از آنکه بر علم اقتصاد مرتبط باشد، بر اقتصاد سیاسی مبتنی است.
اقتصاد سیاسی قوانین مربوط به تولید و توزیع درآمد و ثروت و اثرات آن بر رشد و توسعه جامعه را بررسی می کند.
فروشگاه های زنجیره ای وابسته به این نظام سرمایه داری به دلیل بهره مندی از قدرت اقتصادی و به دلیل توانمندی در خرید کالاها به صورت فوق عمده و با قیمتی پایین تر از قیمت خرید فروشگاه های کوچک، سبب ایجاد رقابتی غیرمنصفانه بین خود و دیگر فروشگاه های کوچک شده اند.
تبلیغات رسانه ای وسیع فروشگاه های بزرگ و نیز اختلاف قیمت کالاها نسبت به فروشگاه های کوچک، عرصه را برای رقابت فروشگاه های کوچک بسیار تنگ کرده است.
این مساله خود سبب رکود در بخش عظیمی از بدنه اقتصاد وابسته به بازار مشاغل آزاد شده و رفاه اقتصادی این بخش را نیز با تزلزل روبرو کرده است.
در واقع، فروشگاه های بزرگ به جای ایجاد اندک رفاه اجتماعی حاصل از رفاه اقتصادی برای شهروندان، نظام سرمایه داری مرتبط بر فروشگاه های بزرگ را قدرتمندتر کرده اند.