هر آنچه در زندگی جمعی وجود دارد، موضوعی برای مطالعه در جامعه شناسی است.
از شهر و روستا،
خانواده و گروه های دوستان،
رفتارهای جمعی در استادیوم های ورزشی،
اعتیاد و طلاق،
شرایط کار در سازمان ها و کارخانه ها،
رابطه بیمار و پزشک …
بنابراین، انتظار می رود دنبال هر چیزی که بگردیم از منتهای افکار، عواطف و رفتارهای جمعی مثبت تا منفی بتوان سرنخ هایی از مطالعات منسجمی علمی را در جامعه شناسی یافت.
اشکال گوناگونی از مشارکت ها و همکاری های دسته جمعی تا رقابت ها و سپس ستیزه ها و نبردهای جمعی به صور گوناگون در حوزه های مختلف خانواده، کار و شغل، سازمان ها، توسعه، جنگ، صلح … مورد بررسی و مطالعه قرار دارد.
در این راستا، گروه های مرجع و افراد مرجع که الگوهای تقلید و همانندسازی را فراهم می آورند، از جمله حوزه های بنیادی است که در نظریات به آن پرداخته شده است و به خصوص مکتب کنش متقابل نمادین به طور مفصل نقش و جهت دهی الگوها را مورد مطالعه و بررسی قرار داده است.
از مادر و پدر در خانواده، معلم در مدرسه، دوست هم سن در دوران نوجوانی … می توانند الگو و مرجعی برای رفتار قرار گیرند و نحوه شکل گیری شخصیت فرد را تحت تاثیر و چه بسا تعیین نمایند.
در اهمیت و ضرورت گروه های مرجع نیز مکتب تفهمی ماکس وبر در قالب رهبران جامعه یا سازمان کار و شغل به آن پرداخته است و چگونگی شخصیت رهبران در اداره سازمان یا جامعه نشان داده است.
لذا، نقش و چگونگی اثرگذاری گروه های مرجع
در شکل دهی
جهت سازی
هدف گذاری
در زندگی افراد و گروه ها مشخص و عیان است. اما، سیر مطالعه نظریات و درک عمیق نقش بنیادی گروه های مرجع به همین جا ختم می شود.
به همین جا که بدانیم برای حرکت در جاده تاریک و روشن ناشناخته های زندگی به چراغ راهی احتیاج داریم که گروه های مرجع می توانند در اختیارمان بگذارند. در واقع، با الگو قرار دادن گروه های مرجع می توانیم
تجربیات
رفتارها و اعمال
سخنان و باورهای
قاعده ها و اصول آنان
شکست ها و موفقیت ها
سختی ها و تلاش های آنان
را چون توشه ای گرانبها برای عبور از فراز و نشیب های زندگی در اختیار بگیریم تا به مقصد و هدف زندگی خویش نائل شویم.
جامعه شناسی تا همین جا می آید.
تا همین جا که بدانیم الگو یا الگوهایی لازم داریم که به پشتوانه آنان در جاده ناهمواره زندگی به پیش برویم.
اما این که کجا این الگوهای مهم را می توان یافت؟ پس از خانواده و مدرسه سخنی ندارد!
چگونه الگو و گروه مرجع را بشناسیم؟
در کجا و چه وقت گروه مرجع را پیدا کنیم؟
سراغ چه کسانی یا گروه هایی برویم؟
سوالاتی هستند که هنوز جامعه شناسی به آنها نپرداخته است.
بنابراین، قهرمانان و نام آوران، افراد معرف و مشهور چون دانشمندان علمی، ستارگان هنر و ورزش، نخبگان و مخترعان … نمونه هایی هستند که از دایره مطالعه جامعه شناسی جامانده اند!
جامعه شناسی مطالعه زندگی قهرمانان و تمام کسانی که جهت و راهی زیبا و موثر در زندگی جمعی می آفریند را از قلم انداخته است!
نمونه های حی و حاضر که تلاش ها، پشتکار، باورها، قاعده ها، شکست ها، ترس ها، نگرانی ها، اراده و مداومت هایشان … می تواند الگو و سرمشق باشد تا تاریکی را از حرکت در جاده زندگی بزداید و زیبایی و رشد را به بار نشاند.
تشریح و تحلیل آنچه قهرمانان و نام آوران از سرمی گذارند، به زندگی تکراری روزمره خاتمه می دهد و انگیزه و اشتیاق برای حرکت و بالندگی را جان می بخشد.
قهرمانان و نام آوران جهت حرکت و چگونگی تغییر و شکوفایی را به نمایش می گذارند و راه ها و شیوه های پایداری و مقاومت را برای دستیابی به هدف آشکار می کنند.
آنان چون فانوس یا قطب نما، مسافران را در تلاطم و جنب و جوش اقیانوس زندگی به ساحل آرامش و امن زندگی می رسانند.
بنابراین، شناخت و مطالعه زندگی قهرمانان جامعه و نام آوران جهان از جمله حوزه هایی است که جامعه شناسی با نظر به آن، می تواند نقش راهبری و برنامه ریزی خویش را در تغییرات و سامان دهی به جامعه ایفا نماید.
برای آشنایی بیشتر به جامعه شناس حرفه ای و ابزارهای آموزش مراجعه کنید.
